رشته مهندسی فناوری اطلاعات برای مقطع ارشد دارای گرایشهای متنوعی است. هر یک از این گرایشها حیطه و شرایط شغلی متفاوتی در ایران دارند. خوشبختانه میزان درآمد مهندسان فناوری اطلاعات در ایران راضی کننده است و فارغالتحصیلان این گرایشها میتوانند پس از کسب مهارت در بازار کار مشغول به کار شوند.
در بین گرایشهای این رشته تجارت الکترونیک، سیستمهای چند رسانهای و سامانههای شبکهای از محبوبیت بالایی بین داوطلبان برخوردارند. ما در این مقاله قصد داریم همه گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات را به طور جامع بررسی کنیم.
معرفی گرایشهای رشته فناوری اطلاعات در مقطع کارشناسی ارشد
یکی از دغدغههای دانشآموختگان رشته فناوری اطلاعات و کامپیوتر برای شرکت در آزمون ارشد آشنایی با گرایشهای این رشته است. برای اینکه بتوانیم هر یک از گرایشهای این رشته را به طور دقیقتری بررسی کنیم لازم است تا یک معرفی از هر رشته داشته باشیم. طبق گفته وزارت علوم هر یک از گرایشهای این رشته هدفی را دنبال میکنند. در واقع قرار است با مطالعه و تحصیل در این رشتهها، افرادی با مهارتهای خاص و فنی وارد جامعه شوند تا بخشی از فعالیتهای کشور را به دوش بکشند.
ردیف | گرایش | ضریب |
۱ | تجارت الکترونیک | ۱ |
۲ | مدیریت سیستمهای اطلاعاتی | ۱ |
۳ | سیستمهای تکنولوژی اطلاعات | ۱ |
۴ | سامانههای شبکهای | ۱ |
۵ | سیستمهای چند رسانهای | ۱ |
۶ | معماری سازمانی | ۱ |
۷ | مهندسی فناوری اطلاعات و امنیت | ۱ |
۸ | مهندسی فناوری اطلاعات پزشکی | ۲ |
گرایش تجارت الکترونیک چیست؟
هر گونه خرید و فروش کالا به صورت الکترونیکی و از طریق شبکههای کامپیوتری، تجارت الکترونیک نام دارد. در واقع این علم به معاملات تجاری با کمک علم کامپیوتر سرعت میبخشد. هدف از تحصیل در رشته تجارت الکترونیک نیز همین است. این رشته دارای 24 واحد درسی، 2 واحد سمینار و 6 واحد پایاننامه است. افرادی که از بین گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات، تجارت الکترونیک را انتخاب میکنند میتوانند در زمینههای زیر مهارت کسب کنند:
- برنامهریزی برای زنجیرههای تجاری
- کمک برای راهاندازی سیستمهایی برای مبادلات الکترونیک
- پتانسیل بالا در زمینه بازاریابی در شبکههای کامپیوتری
- پیشبینی روند بازار
بازار کار رشته تجارت الکترونیک
- فعالیت در بانک برای امور بانکداری اینترنتی و الکترونیک
- پستهای مدیریتی برای سایتها و شرکتهای دارای خدمات تجارت الکترونیک
- تولید و توسعه در زمینه تجارت الکترونیک
چارت رشته تجارت الکترونیک
این رشته به طور کلی دارای 32 واحد است و به سه دسته دروس جبرانی، گروه یک و گروه دو تقسیمبندی میشود. دروس گروه یک مبانی و اصول اولیه این رشته است. همچنین اخذ دروس گروه دو نسبت به گروه یک دارای اولویت است. دقت داشته باشید اخذ حداقل چهار درس از گروه یک برای همه دانشجویان اجباری است.
دروس جبرانی
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
1 | مهندسی نرمافزار 1 | 3 |
2 | مهندسی نرمافزار 2 | 3 |
3 | تجارت الکترونیک | 3 |
4 | مهندسی فناوری اطلاعات 1 | 3 |
5 | مهندسی فناوری اطلاعات 2 | 3 |
6 | مبانی اقتصاد مهندسی | 3 |
7 | شبکههای کامپیوتری | 3 |
دروس گروه یک
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
1 | مهندسی سیستمهای تجارت الکترونیکی | 3 |
2 | بازاریابی الکترونیکی | 3 |
3 | سیستمهای پرداخت الکترونیکی | 3 |
4 | هوش تجاری | 3 |
5 | امنیت تجارت الکترونیک | 3 |
6 | استراتژیهای تجارت الکترونیکی | 3 |
7 | مدیریت زنجیره عرضه | 3 |
8 | تجارت الکترونیکی سیار و مباحث فراگیر | 3 |
دروس گروه دو
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
1 | مباحث ویژه | 3 |
2 | مباحث پیشرفته در مهندسی سیستمهای تجارت الکترونیکی | 3 |
3 | محاسبات توری | 3 |
4 | روشهای پیشبینی | 3 |
5 | برنامهریزی استراتژیک پیشرفته | 3 |
6 | ذخیره و بازیابی اطلاعات روی وب | 3 |
7 | بانکداری الکترونیکی | 3 |
8 | مهندسی مجدد فرآیندهای تجاری | 3 |
9 | معماری نرمافزار | 3 |
10 | مدیریت تیمهای مجازی | 3 |
11 | مسائل حقوقی و اخلاقی در فناوری اطلاعات | 3 |
12 | سیستمهای تصمیم یار هوشمند | 3 |
13 | مدیریت ارتباط با مشتری | 3 |
14 | مدیریت مالی | 3 |
15 | برنامهریزی منابع بنگاه | 3 |
16 | یک درس از سایر گرایشها | 3 |
گرایش مدیریت سیستمهای اطلاعاتی چیست؟
رشته مدیریت سیستمهای اطلاعاتی در زمینه پشتیبانی از کسب و کارها و سازمانها فعالیت دارد. برای موفقیت در این رشته نیاز است تا قدرت تحلیل و زاویه دید بالایی داشته باشید و بتوانید روند حرکت کسب وکارها را تحلیل و پیشبینی کنید. دانشجویان این رشته میآموزند تا چگونه اطلاعات یک سازمان را تحلیل و با طراحی یک نرمافزار سازمانی نیازهای سازمان را رفع کنند.
همچنین مهندسان مدیریت سیستمهای اطلاعاتی میآموزند تا چگونه بستری برای پشتیبانی کسب و کارها طراحی و اطلاعات را جمعآوری و سازماندهی کنند. با تحصیل در این رشته از بین گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات و مهارت آموزی مشاغلی نظیر مهندس طراحی سیستم، مهندس برنامهریزی فناوری اطلاعات و پستهای تخصصیتر خواهید داشت. برای فارغالتحصیلی در این رشته باید 32 واحد درسی را بگذرانید.
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
دروس اصلی | ||
1 | معماری نرمافزار | 3 |
2 | شبکههای کامپیوتری پیشرفته | 3 |
3 | امنیت شبکه پیشرفته | 3 |
4 | سیستمهای عامل پیشرفته | 3 |
5 | امنیت پایگاه دادهها | 3 |
6 | معماری سازمانی | 3 |
دروس اختیاری | ||
1 | برنامهریزی منابع انسانی | 3 |
2 | مدیریت برنامهریزی استراتژیک پیشرفته | 3 |
3 | سیستمهای اطلاعات مدیریت پیشرفته | 3 |
4 | سامانههای پیشرفته ذخیرهسازی | 3 |
5 | ارزیابی کارایی کامپیوترها | 3 |
6 | سیستمهای پشتیبانی تصمیمگیری | 3 |
7 | مباحث پیشرفته در فناوری اطلاعات | 3 |
8 | داده کاوی | 3 |
9 | وب فضایی | 3 |
10 | شبکههای چند رسانهای | 3 |
گرایش سامانههای شبکهای چیست؟
سامانههای شبکهای از جمله گرایشهای نسبتا جدید و محبوب در بین گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات به شمار میرود. هدف این رشته پیدا کردن الگوریتمها و ابزارهایی برای شناخت انواع شبکه است. مهندسان این رشته تلاش میکنند تا با کمک خصوصیات ساختاری و علم شبکه، شبکههای اطلاعاتی، زیستی و اجتماعی را بهبود بخشند. فارغالتحصیلان این رشته در مقطع ارشد مهارتهایی را میآموزند که عبارت است از:
- توانایی تحلیل سیستمهای شبکهای
- توانایی برنامهریزی و ارائه مدلهایی برای کسب بهینهترین بازده
- توانایی کار با ابزارهای محاسباتی و فناوری شبکه در موضوعات مختلف
- فعالیت در زمینههای پژوهشی علیالخصوص شبکههای زیستی
- توانایی تدریس دروس مرتبط با گرایش سامانههای شبکهای
ردیف | عنوان دروس جبرانی | تعداد واحد | تعداد ساعات | ||||
نظری | عملی | جمع | نظری | عملی | جمع | ||
1 | ساختمان دادهها و الگوریتمها | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
2 | شبیهسازی و مدلسازی | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
3 | جبر خطی | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
4 | مطالعات فضای مجازی | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
جمع کل | 12 | 0 | 12 | 192 | 0 | 192 |
ردیف | عنوان دروس اصلی | تعداد واحد | تعداد ساعات | ||||
نظری | عملی | جمع | نظری | عملی | جمع | ||
1 | مدلهای احتمالی | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
2 | شبکههای پیچیده | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
3 | الگوریتمهای گراف | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
4 | مبانی نظری شبکههای اجتماعی | 3 | 0 | 3 | 48 | 0 | 48 |
5 | سمینار | 2 | 0 | 2 | 32 | 0 | 32 |
جمع کل | 14 | 0 | 14 | 224 | 0 | 224 |
گرایش سیستمهای چند رسانهای چیست؟
گرایش ارشد سیستمهای چند رسانهای با هدف تربیت مهندسانی با مهارت کار با سیستمهای نرمافزاری و مولتی مدیا عرضه شده است. سیستمهای چند رسانهای از جمله رشتههای پرطرفدار در بین گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات است. متخصصان این رشته میتوانند نرمافزارهای چند رسانهای در زمینههای مختلف تهیه کنند. همچنین میتوانند به کمک نرمافزارهای مختلفی بازیهای کامپیوتری تولید کنند. دروس اجباری و اختیاری این رشته عبارت است از:
ردیف | عنوان دروس |
دروس اصلی | |
1 | پويا نمايی و پويا نمايی سه بعدی |
2 | گرافيك كامپيوترهای پيشرفته |
3 | مديريت توسعه نرمافزار |
4 | فشرده سازی اطلاعات |
5 | طراحی واسط کاربر |
6 | روش تحقیق و سمینار |
7 | پاياننامه |
دروس اختیاری | |
1 | ساخت محيطهای مجازی |
2 | ارتباطات تصويری |
3 | شبكههاي چند رسانهای |
4 | مصورسازی اطلاعات |
5 | پردازش تصاوير ديجيتال |
6 | بينايی ماشين |
7 | مباحث پيشرفته در چند رسانهايی ها |
8 | پردازش تصاوير ديجيتال |
گرایش معماری سازمانی چیست؟
در بین گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات، رشته معماری سازمانی به هماهنگ کردن و بهبود روابط سازمان میپردازد. در واقع دانشجویان این رشته میآموزند که چگونه تمام ابعاد و جنبههای سازمان اعم از مکان و موقعیت جغرافیایی، روابط کاربران، نقشه و راهبردها، مأموریتها، فرآیندهای کاری و… را در نظر بگیرند و هماهنگ سازند. دانشآموختگان این رشته مهارتهای زیر را کسب میکنند:
- ارتقاء روابط کاربران در سازمان
- بهبود فرآیندهای سازمان
- ارتقاء علم فناوری اطلاعات
- توانایی ارائه خدمات مشاورهای در زمینه معماری سازمانی
دانشجویان میتوانند در برخی از دانشگاهها مانند شهید بهشتی و صنعتی شیراز مشغول به تحصیل شوند و پس از گذراندن 32 واحد درسی مدرک کارشناسی ارشد خود را اخذ کنند.
ردیف | عنوان درس | تعداد واحد |
دروس جبرانی | ||
1 | برنامهریزي استراتژیک فناوري اطلاعات | 3 |
2 | مهندسی نرمافزار 1 | 3 |
3 | مهندسی نرمافزار 2 | 3 |
4 | اصول و مبانی مدیریت | 3 |
5 | مهندسی فناوري اطلاعات 1 | 3 |
6 | شبکههاي کامپیوتري 1 | 3 |
7 | مدیریت پروژههاي فناوري اطلاعات | 3 |
دروس اختیاری | ||
1 | امنیت تجارت الکترونیکی | 3 |
2 | مدلسازي عاملهاي هوشمند | 3 |
3 | برنامهریزي منابع سازمانی | 3 |
4 | هوش تجاري | 3 |
5 | مهندسی مجدد فرآیندهاي حرفه | 3 |
6 | سیستمهاي تصمیم یار هوشمند | 3 |
7 | مدیریت دانش | 3 |
8 | مباحث پیشرفته در معماري سازمانی | 3 |
دروس اجباری | ||
1 | مهندسی نرمافزار پیشرفته | 3 |
2 | معماري حرفه | 3 |
3 | معماري سازمانی فناوري اطلاعات | 3 |
4 | توسعه سیستمهاي اطلاعاتی مقیاس وسیع | 3 |
5 | معماري نرمافزار | 3 |
6 | معماري اطلاعات و دادهها | 3 |
7 | الگوهاي معماري | 3 |
8 | معماري امنیت سیستمهاي اطلاعاتی | 3 |
9 | مدیریت ارشد فناوري اطلاعات و پروژههاي ملی | 3 |
گرایش مهندسی فناوری اطلاعات پزشکی چیست؟
فناوری اطلاعات پزشکی رشتهای نو و جدید در کنکور ارشد فناوری اطلاعات است. همانطور که از نام این گرایش پیداست، به طور تخصصی در زمینه پزشکی فعالیت میکند. فارغالتحصیلان این رشته در مراکز درمانی دولتی و غیر دولتی در سمت مدیریت بخش فناوری اطلاعات مشغول به کار میشوند و شاخصهای آماری همچون مرگ و میر، شیوع بیماری و… را به مسئول مربوطه ارائه میدهند. همچنین این افراد میتوانند نرمافزارهای پزشکی را تولید و تحلیل کنند. دانشجویان این رشته پس از گذراندن 33 واحد درسی فارغالتحصیل میشوند.
کلام پایانی
با گسترش تکنولوژی در جامعه کنونی و علاقه مردم به زندگی دیجیتال حوزه آی تی پیشرفت چشمگیری داشته است. همچنین با توجه به وجود رقبای قدرتمند در زمینه فناوری آی تی در خارج از کشور، جذب مهندسان موفق و با مهارت قطعی است.
اگر بتوانید در یکی از گرایشهای ارشد فناوری اطلاعات تحصیل کنید میتوانید مشاغلی نظیر تولید کننده نرمافزارهای کامپیوتری و بازیها، برنامه نویس، پشتیبانی سایت شرکت، مدیر در شرکتهای تجارت الکترونیک و… را کسب کنید. امیدواریم با مطالعه این مقاله اطلاعات کافی در خصوص گرایشهای کنکور ارشد فناوری اطلاعات به دست آورده باشید.