معرفی رشته مهندسی کامپیوتر،بازارکار،دروس،درآمدوحقوق

حوزه کامپیوتر و نرم افزار یکی از پول سازترین و جذابترین مشاغل دنیاست که علاقه مندان زیادی به خودش اختصاص داده است. قبل از هر‌چیز ما در خصوص این رشته جذاب باید اطلاعات فراوانی داشته باشم. اما دغدغه اصلی این قشر، آشنایی بیشتر و بهتر با مسیرهای شغلی، گرایش‌ها و مهارت‌هایی است که باید در طی مسیر تحصیلی و شغلی خود طی کنند. در ادامه با ما همراه باشید؛

به همین خاطر ما نیز تصمیم گرفتیم تا علاوه‌بر شناخت بهتر رشته کامپیوتر و گرایش‌های آن، درباره شغل‌ها و درآمدهای این حوزه نیز صحبت کنیم. البته در پایان این بحث، می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب ما در خصوص یکی زیرشاخه‌های کامپیوتر با عنوان “گرایش های مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی و ارشد” را مطالعه فرمایید.

تعریف علوم کامپیوتر:

علم کامپیوتر یک رشته بسیار گسترده است که شامل مطالعه، معماری، طراحی و توسعه کامپیوترها می‌شود. علاوه‌برآن با الگوریتم‌ها و برنامه‌هایی که دارد، رایانه‌ها را برنامه‌ریزی می‌کند تا کارهای مختلف با آن انجام گیرد. پس رشته کامپیوتر را می‌توان یک رشته ترکیبی از مباحث تئوری، محاسبات، ریاضیات، مهندسی و منطقی برای حل مسائل پیچیده و ایجاد راه‌حل‌های نوآورانه دانست.

در واقع می‌توان گفت علوم کامپیوتر طیف گسترده‌ای از موضوعاتی مانند معماری کامپیوتر، ساختارهای داده‌ای، زبان‌های برنامه نویسی، مهندسی نرم‌افزار، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، الگوریتم‌ها، پایگاه‌های داده و غیره را شامل می‌شود که به طور کلی در سه شاخه مهندسی نرم‌‍‌افزار، مهندسی سخت‌افزار و شبکه‌های کامپیوتری تقسیم می‌گردد و هر کدام آن‌ها نیز نیازمند ویژگی‌های مهارتی و دانشی متفاوتی است.

معرفی بهترین شغل‌های کامپیوتر:

بعد از آشنایی با رشته کامپیوتر، در این بخش می‌خواهیم درباره شغل‌های پر درآمد این حوزه صحبت کنیم. بهترین شغل‌هایی که افراد تمایل به انتخاب آن برای شغل آینده خود دارید، به شرح زیر است:

• مهندس سخت‌افزار

افراد در این رشته که با نام‌های مهندس سخت‌افزار یا معماری کامپیوتر شناخته می‌شوند، به طراحی و توسعه قطعات و تجهیزات جدید کامپیوتر می‌پردازند. همچنین بر نصب و ساخت محصولات مرتبط با سیستم‌های کامپیوتری نیز نظارت دارند. در حقیقت این دسته از مهندسین روی نیازهای سخت‌افزاری موجود در صنعت کامپیوتر تمرکز داشته و راه‌حل‌هایی را برای ارتقا قطعات خودروها، رایانه‌ها و دیگر فناوری‌های وابسته به آن ارائه می‌کنند. متوسط درآمد سالیانه این گروه از مهندسین 128,170 دلار بوده و حداقل مدرک مورد نیاز برای آن لیسانس است.

از مهارت‌های تخصصی باید به مواردی چون یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی C ،C++ ، VHDL، Verilog HDL و توانایی ساخت و طراحی انواع برد و مدارهای الکترونیکی قابل برنامه‌ریزی اشاره کرد که البته مهارت‌های فردی چون بالا بودن خلاقیت و مهارت تحلیل و حل مسئله برای تشخیص و رفع مشکلات طراحی‌های سخت‌افزار، رسانه‌ها و دستگاه‌های ذخیره‌سازی و همچنین مهارت‌های ارتباطی، نقش بسیاری برای این قشر دارد.

• مهندس نرم‌افزار

توسعه‌دهندگان این حوزه کامپیوتری، نرم‌افزارهایی که قابلیت اجرا روی سیستم‌عامل‌های مختلف را داشته و نیاز کاربر است را تولید و در طی مراحل مختلف، سعی بر بهبود و بهینه‌سازی عملکردهای نرم‌افزار دارند. متوسط درآمد سالیانه این قشر از مهندسین 110,140 دلار بوده و حداقل مدرک مورد نیاز آن‌ها، لیسانس است.

مهارت‌های تخصصی که این افراد در مسیر شغلی خود باید کسب کنند، یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی است که باتوجه به حوزه شغلی و فعالیت افراد در صنعت‌های مختلف تعیین می‌شود. از مهارت‌های فردی مورد نیاز نیز می‌توان به تعامل سازنده با افراد دیگر، داشتن روحیه کار تیمی، فکر کردن به جزئیات و توانایی حل مسائل پیچیده و خسته نشدن از برخورد با مشکلات این حوزه نام برد.

• مهندس یادگیری ماشین

این قشر از مهندسین به ایجاد مدل‌هایی برای پیش‌بینی خودکار باتوجه به پژوهش در طراحی، پیاده‌سازی و به‌کارگیری الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌پردازند. فعالیت اصلی مهندس یادگیری ماشین، علم داده است که با افرادی مثل دانشمند داده، تحلیلگر داده، معمار داده و مهندس داده در ارتباط است. این هم بدانید که درآمد سالیانه مهندسین یادگیری ماشین 149.801 دلار است و حداقل مدرک مورد نیاز برای فعالیت در این زمینه لیسانس رشته کامپیوتر، فناوری اطلاعات یا علوم کامپیوتر است.

طراحی سیستم‌های یادگیری ماشین، پیاده‌سازی و به‌کارگیری الگوریتم‌ها و ابزارهای یادگیری ماشین، تسلط در زمین آمار و ریاضیات به خصوص جبر خطی، حساب دیفرانسیل و آمار بیزی، انتخاب مجموعه داده‌های مناسب، یادگیری مهارت کدنویسی، استفاده از شیوه‌های مناسب ارائه اطلاعات، انجام تحلیل‌های آماری، تایید کیفیت داده‌ها و در نهایت شناسایی عوامل مؤثر بر عملکرد مدل، مهم‌ترین مهارت‌های تخصصی یک مهندس یادگیری ماشین محسوب می‌شود که در کنار تمام این‌ها باید از مهارت‌های فردی چون گردآوری، تحلیل و تفسیر داده‌ها در حجم زیاد و همچنین توانایی استخراج الگوهای موجود در داده ‌های بزرگ با استفاده از مدلسازی پیش‌بینانه، تکنیک‌های یادگیری ماشین، ریاضیات، آمار، تحلیل خوشه‌ای و تصویرسازی را داشته باشد.

• مدیر شبکه

شما در این شغل طراحی و نظارت روی شبکه‌های محلی (LAN)، شبکه‌های گسترده (WAN) و سیستم‌های ارتباطی داده را برعهده دارید که البته تعمیر و نگهداری منظم و عیب‌یابی شبکه نیز توسط شما انجام می‌گیرد. پس می‌توان گفت ارتقا و بهبود عملکرد شبکه براساس نیازهای سازمانی و همچنین نظارت روزانه بر عملیات شبکه‌های یک سازمان از مهم‌ترین کارهای شما به عنوان یک مدیر شبکه است. این هم بدانید که متوسط درآمد سالانه یک مدیر شبکه 80,600 دلار بوده و حداقل مدرک مورد نیاز برای کسب این موقعیت شغلی، لیسانس است.

مهارت‌های تخصصی چون داشتن اطلاعات و دانش کافی درخصوص عملکرد انواع شبکه همچون LAN، WAN و VPN، مهارت برنامه‌نویسی، توانایی مدیریت نرم‌افزار و سخت‌افزار و امنیت شبکه برای انتخاب بهترین شیوه، توانایی درک و انجام مدیریت بر عملکرد، نگهداری و عیب‌یابی سیستم‌های سیسکو و در نهایت آشنایی و شناخت نرم‌افزار Microsoft Active Directory برای احراز هویت کاربران و محدودیت دسترسی آن‌ها، از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مدیر شبکه است که البته باید نسبت به تقویت و کسب مهارت‌های دیگری چون صبر، مدیریت زمان، ارتباطات اجتماعی و دقت به جزئیات و در نهایت توانایی ارزیابی، تحلیل و نحوه اولویت‌بندی نیازهای فردی و سازمانی را داشته باشد.

• مهندس رایانش ابری

این قشر از افراد که مهندسین حوزه فناوری اطلاعات به حساب می‌آیند وظایفی از جمله طراحی، برنامه ریزی، مدیریت، نگهداری و پشتیبانی رایانش ابری را بر عهده دارند. از مشاغل خاص‌تر این حوزه شغلی می‌توان به مواردی چون معماری ابری (طراحی راه‌حل‌های ابری برای سازمان‌ها)، کد نویسی برای ابر و مدیریت کار با شبکه‌های ابری اشاره کرد. اگر چه استفاده از این فناوری درحال اخیر به قدری گسترش پیدا کرده که شاهد دیدن آن در زندگی روزمره نیز هستیم اما هدف اصلی آن، ذخیره‌سازی و پشتیبان‌گیری داده‌ها در شرکت‌های تجاری و سازمان‌های بزرگ است. پس میزان متوسط درآمد سالانه مهندسین رایانش ابری 120,520 دلار بوده و حداقل مدرک مورد نیاز آن‌ها لیسانس است.

شما به عنوان یک متخصص در مهندسی رایانش ابری باید مهارت خود تخصصی خود در زمینه تسلط بر سیستم‌عامل لینوکس، مدیریت پایگاه داده و دانش مربوط به مفاهیم آن، مهارت کافی در زبان‌های برنامه‌نویسی و آشنایی با مفاهیمی چون مجازی‌سازی و XML (زبان نشانه گذاری)، پروتکل دسترسی به اشیا(SOAP)، توصیفات، کشف و یکپارچه سازی جهانی(UDDI)، چارچوب‌ها و همچنین شیوه‌های DevOps را ، در خود بالا ببرد و علاوه‌برآن باید مهارت‌های تفکر انتقادی و تحلیلی خود برای حل مشکلات محاسباتی، کاهش خطرات امنیتی، ایجاد راه حل‌های قابل اجرا، مهارت‌های ارتباطی به منظور همکاری با کارکنان و اعضای تیم و همچنین روحیه و مهارت‌های خود به عنوان یک رهبر توسعه را در خود تقویت کند.

• دانشمند علم داده

این فعالان علمی با استفاده از مدل‌های ریاضی به سوالات و مسائل دنیای واقعی پاسخ می‌دهند که برای آن از ابزارها و تکنیک‌های لازم در یافتن الگو، ایجاد شکل‌های بصری و نتیجه‌گیری داده‌ها، بهره می برند. این هم بدانید که در عصر امروز نیاز به دانشمندان علم داده به دلیل نیاز داشتن به تحلیل و بررسی داده‌ها بزرگ اهمیت بیشتری نسبت به سال‌های گذشته پیدا کرده و به طور میانگین مقدار متوسط درآمد سالیانه یک دانشمند علم داده با حداقل مدرک مورد نیاز فوق لیسانس، 136,000 دلار دانست.

تجزیه، تحلیل و استفاده از مجموعه داده‌های بزرگ در درک الگوی مصرف‌کنندگان و بازار برای کمک به شرکت‌ها، استفاده از مجموعه نرم‌افزارهای مدیریت داده‌ها به نام SAS و داشتن مهارت مورد نیاز برای کار با زبان‌های مد نظر، از ویژگی‌ و مهارت‌های اصلی و تخصصی دانشمندان علم داده است که باید در کنار این‌ها به تقویت مباحث فردی از جمله داشتن هوش تجاری، مهارت تجزیه و تحلیل، برخورداری از مهارت ارتباط برای انتقال یافته‌ها، تفاسیر و ایده‌های متخصصین به کارفرمایان و همکاران و در نهایت تقویت مهارت حل مسئله، از اساسی‌ترین ویژگی‌ها محسوب می‌شود.

• تحلیلگر امنیت اطلاعات

افراد شاغل در این زمینه مسئولیت حفاظت از اطلاعات موجود در سیستم‌های کامپیوتری سازمان‌ها هنگام نفوذ هکرها و حملات سایبری را دارند. در حقیقت امروز با ذخیره اطلاعات بزرگ و مهمی چون حساب‌های بانکی و رمز عبور، حضور این متخصصین به‌روز در جامعه بیشتر از قبل شده است. پس می‌توان گفت این افراد اطلاعات فایروال و نرم‌افزارهای رمزگذاری داده‌ها را نصب و نگهداری می‌کنند تا جایی که برای محافظت از اطلاعات حساس، باید از بهترین شیوه‌ها و استانداردها بهره ببرند. البته یکی دیگر از وظایف متخصصین این حوزه شامل شناسایی خطرات و آسیب‌پذیری سیستم‌های شبکه یک سازمان و مراقبت از هرگونه نقض قوانین است. پس می‌توان حداقل مدرک مورد نیاز برای ورود به این رشته را لیسانس و متوسط مبلغ سالانه مد نظر را 125,990 دلار دانست.

مهارت‌هایی چون آشنایی با پایگاه داده‌های مختلف به همراه نرم افزار توسعه آن‌ها، برنامه نویسی، نظارت بر شبکه، حفاظت از ویروس، نحوه عملکرد فناوری و شبکه‌ها برای حل مشکلات و همچنین دانستن برنامه‌هایی چون Blackboard، Apache Ant، Symantec و Django از مهم‌ترین مهارت‌های تخصصی تحلیلگران امنیت اطلاعات به‌شمار می‌رود که البته در کنار آن باید مهارت‌های فردی چون مهارت‌های تحلیل قوی، عیب‌یابی و حل مسئله برای شناسایی و حل مشکلات، جزئی‌گرا بودن برای تشخیص کوچکترین تغییرات در عملکرد سیستم و همچنین حل مشکلات فنی با روش‌ها و تفکر خلاق را داشته باشد.

• توسعه‌دهندگان وب

این را فراموش نکنید که توسعه دهنده وب با طراح وب تفاوت‌های کلیدی مهمی دارند که در ادامه بیان خواهیم کرد. در حقیقت توسعه‌دهندگان وب با نوشتن کدهایی در سمت کاربر و سرور، عملکرد یک سایت را تعیین کرده درحالی‌که طراحان وب تنها با بخش زیباسازی سایت سروکار دارند. پس تفاوت اصلی این دو گروه را می‌توان در تصویر زیر متوجه شد.

نکته‌ مهم این بخش میزان تحصیلات آکادمیک است که برای برخی از افراد به دغدغه‌ای مهم تبدیل شده است. در حقیقت توسعه‌دهندگان وب اگر قصد استخدام در شرکت‌های معتبر را دارند، قطعا داشتن تحصیلات دانشگاهی برای آن‌ها حائز اهمیت است اما این بدان معنا نیست که دیگر افراد نمی‌توانند به یک توسعه‌دهنده وب تبدیل شوند، چراکه با گذران دوره‌های آموزشی آنلاین و بوت‌کمپ‌ها، می‌توان به یک توسعه‌دهنده وب تبدیل شد. در همینجا نیز باید بگوییم که متوسط درآمد سالیانه این گروه از افراد 77,200 دلار است.

پس مهم‌ترین مهارت تخصصی این افراد یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی در سطح بالا و جامع است که البته یادگیری نوع زبان برنامه‌نویسی وابسته به حیطه کاری است. اما یک توسعه‌دهنده مبتدی باید حداقل زبان‌هایی مثل مانند HTML5، Css، Java Script و یکی از زبان‌های تحت سرور مانند سی‌شارپ، پایتون یا جاوا را بلد باشد. بنابراین این افراد در مهارت‌های فردی چون توانایی مدیریت و کنترل کیفیت پروژه‌ها و همچنین انگیزه و اعتماد به نفس بالا، سازماندهی و توجه به جزئیات و توانایی لازم برای انجام چند کار را داشته باشند.

• توسعه‌دهندگان بازی‌

این گروه از افراد نیز در دسته دیگری از توسعه‌دهندگان وب قرار دارند با این تفاوت که طراح بازی‌های کامپیوتری و موبایلی هستند. این افراد کدنویسی، مکانیزم‌های گیم‌پلی و رابط‌های کاربری را به خوبی اجرا می‌کنند تا در نهایت یک محصول جذاب و هیجان‌انگیر را به بازار برنامه‌های بازی معرفی کنند. متخصصان الگوریتم و علوم محاسبات نیز معمولا استقبال ویژه‌ای برای ساخت بازی‌های موبایلی از خود نشان می‌دهند که البته افراد موفقی هم در این حرفه هستند. داشتن تحصیلات آکادمیک نیز در این حیطه شغلی مانند توسعه‌دهندگان وب است اما متوسط درآمد سالانه آن‌ها 79,890 دلار است.
از مهارت‌های تخصصی این قشر از مهندسین باید به یادگیری زبان‌های برنامه نویسی توسعه اپلیکیشن‌ها مانند جاوا و استفاده از تکنولوژی اندروید در طراحی و ساخت بازی‌های اندرویدی یا زبان سی‌شارپ و استفاده از تکنولوژی زامارین و دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی اشاره کرد که البته باید نسبت به مهارت‌های فردی چون داشتن خلاقیت و تقویت آن، روحیه همکاری با دیگر افراد و همچنین برخورداری از هوش مسئله، غافل نباشند.

جمع‌بندی:

پس متوجه شدیم رشته کامپیوتر یکی از مهندسی‌های علوم کامپیوتر است که به مطالعه و توسعه سیستم‌های کامپیوتری، نرم‌افزارها، سخت‌افزارها و فناوری‌های مرتبط با آن می‌پردازد. در واقع این رشته در تحلیل، طراحی، توسعه، و ارتقا سیستم‌های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گیرد و به توسعه‌دهندگان کامپیوتری آموزش می‌دهد که چگونه مسائل مختلف را با استفاده از تکنولوژی‌های کامپیوتری حل کنند.
این رشته شامل زیرشاخه‌های متعددی است که در طول تحصیل و حرفه‌ای شدن می‌توان به یکی از آنها تخصص پیدا کرد ما برخی از زیرشاخه‌های مهم آن عبارت است از:

• برنامه‌نویسی و توسعه نرم‌افزار: توسعه نرم‌افزار و برنامه‌نویسی برای ایجاد نرم‌افزارهای مختلف براساس نیازها و مشکلات مختلف.
• هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: مطالعه و توسعه سیستم‌های هوش مصنوعی، شبکه‌های عصبی و یادگیری ماشین برای ایجاد سیستم‌های هوشمند.
• گرافیک کامپیوتری: طراحی و توسعه گرافیک‌های کامپیوتری، بازی‌های ویدئویی و واقعیت مجازی.
• امنیت اطلاعات و سایبر: مطالعه و توسعه راهکارهای امنیتی برای محافظت از داده‌ها و شبکه‌ها در مقابل حملات سایبری.
• شبکه‌های کامپیوتری: مطالعه و توسعه سیستم‌های ارتباطی و شبکه‌های کامپیوتری.

در پایان باید بگوییم که…

ما هر آنچه که در خصوص معرفی کامل رشته کامپیوتر بررسی درآمد و شغل های رشته کامپیوتر نیاز بود را خدمت شما عزیزان بیان کردیم. این نکته هم لازم به ذکر است که میزان درآمد این حوزه، بسیار متغیر است و به عوامل متعددی از جمله تخصص، تجربه، موقعیت جغرافیایی و شرکت یا سازمان، بستگی دارد.
البته این نکته هم فراموش نکنید که مطالعه مداوم، توسعه مهارت‌ها و انعطاف‌پذیری در انتخاب مسیرهای حرفه‌ای، می‌تواند به افزایش درآمد شغلی شما کمک کند. همچنین، توجه به مهارت‌ها و تخصص‌هایی که در حال حاضر در بازار کار تقاضا دارند نیز می‌تواند در پیشرفت حرفه‌ای شما مفید باشد.
این هم بدانید که رایج‌ترین مشاغل کار ایران در حوزه کامپیوتر شغل‌هایی چون طراحی و توسعه نرم‌افزار، مدیر پروژه‌های نرم افزار، مدیریت پایگاه داده، برنامه‌نویسی اپلیکیشن‌های موبایل، مدیر و پشتیبان شبکه، طراحی صفحات وب، تولید محتوا، برنامه نویسی بک اند و فرانت اند، کارشناس سئو، مهندسی امنیت اطلاعات و مدرس دانشگاه و عضو هیئت علمی است که البته در سال‌های اخیر نیاز به متخصصان هوش مصنوعی و دیگر رشته‌های نوین کامپیوتر نیز پدید آمده است. پس اگر بازهم سوالی درخصوص رشته کامپیوتر ذهن شما را به خود مشغول کرده بود، آن را با کارشناسان ما در نکته طلایی به اشتراک بگذارید.